به مناسبت فرارسیدن جشن جهانی نوروز، موزه هنرهای زیبای ترکمنستان در سال ۱۴۰۰ خورشیدی نمایشگاهی از آثار نقاشی و صنایع دستی برپا کرده بود که در آن آثاری با فضایی بهاری و مرتبط با سنتهای منحصر به فرد نوروز به نمایش گذاشته شده بود.
از جمله آثار هنری موجود در این نمایشگاه، نقاشیهای «نوروز» اثر مِردان قاقابایف و «تاب» اثر الکسی گالکین هستند. این دو نقاشی نمایی از جوانههای گندم به رنگ سبز زمردی را نشان میدهند. در نوروز جوانههای روییده شده به عنوان نماد زندگی جدید شناخته میشوند. بعدها مردم یاد گرفتند از جوانههای لطیف، غذای خوشمزه و آیینی به نام «سمنه (سمنو)» تهیه کنند. این غذا جایگاه ویژهای در مرکز سفره نوروز (هفت سین) دارد.
سوار شدن بر تاب به عنوان یکی از رسومات نوروز در ترکمنستان است که به عنوان آیینی برای تطهیر روحانی شناخته میشود. الکسی گالکین با خلق اثری هنری به شیوهای اصیل که دارای ویژگیهای بارز سبک امپرسیونیسم است نگاه به این رسم داشته است. این تصویر پر از حس و حال، این توهم را به وجود میآورد که گویی هنرمند با دقت احساسات شخصیتهای خود را در حالی که بخشی از صحنه هستند، زیر نظر دارد.
هنر نوروز در ترکمنستان
«قدرت شب» اثر مِردان قاقابایف با موضوع فلسفی و غنایی خود، مخاطب را مجذوب میکند. صحرایی که در نور مهتابی نقرهای غوطهور است… جزئیات ظریف این اثر فوقالعاده شاعرانه که تلفیقی از واقعیت و تخیل را به تصویر میکشد، تحسین بیننده را بر میانگیزد.
«سنجاقک» اثر الکساندر کینیاکین نیز به همان اندازه چشمگیر است. این اثر نه تنها با ترکیببندی پرتحرک خود، بلکه با تکنیک پیچیده و ضربات قلممو مفاهیم مورد نظر هنرمند را به نمایش میکشد و مخاطب را مجذوب خود میکند.
«سوزنزن» اثر رحمان عمروف نیز در این نمایشگاه در معرض دید قرار دارد. این اثر، دختری جوان و زیبا را به تصویر میکشد که در کنار میز نشسته و با لطافت به یک گل لاله ظریف نگاه میکند. رومیزی با گلهای لالهدوزی شده زیبا تزئین شده است… همانطور که سوزنزن ماهر، فصل بهار طبیعت را متحول میکند و دامنههای کوهستانی را با گلهای ظریف به رنگ یاقوت میپوشاند.
این نمایشگاه همچنین تندیس زنی از مجسمهساز مشهور جوما جومادوردیف را به نمایش میگذارد که زنان را در رقصی ریتمیک به تصویر میکشد. چهار فیگور انعطاف پذیر با سرهایی که به طرز دلنشینی به عقب پرتاب شده، یادآور گلی باز است که از انرژی سرشار است.
دو طومار (طلسم محافظ خانه) اثر ماریا فیلیپچنکو نیز در این نمایشگاه به نمایش درآمدهاند. آنها با سنگهایی قرمز و آبی تزئین شده و با نخهای طلایی با دست گلدوزی شدهاند.
این نوشتار پنجمین بخش از مجموعه نوشتارهای «نگارخانهی نوروز» است. نگارخانه نوروز مجموعهای از تصاویر است که در آن از دریچهی تصاویر نوروز را گرامی میداریم. بخشهای بعدی این مجموعه در روزهای آینده منتشر خواهد شد.