کم کم به پایان سال ۱۳۹۹ نزدیک می‌شویم و کمتر از ۴۸ ساعت دیگر، نوروز ۱۴۰۰ خورشیدی فرا خواهد رسید. نوشتن از نوروز و سال نو برای ما ایرانی‌ها خیلی کار سختی نیست و جای جای کشور ما، نوروز را با رسومات خاص خود جشن می‌گیرند. به رسم هر ساله در ای‌پی‌بلاگ، امسال هم قصد دارم متنی در شادباش جشن‌های سال نو بنویسم. با اینکه خیلی دوست داشتم امسال درباره‌ی رسومات نوروز در مناطق مختلف ایران بنویسم، اما متأسفانه فرصت کافی نداشتم و این کار را به سال‌های بعد موکول کردم. در عوض امسال با برگردان مقاله‌ای از وبسایت نشنال جئوگرافیک با عنوان «مردم جهان چگونه نوروز را جشن می‌گیرند؟» که به تازگی منتشر شده، به رسومات جشن سال نو ایرانی در کشورهای محتلف جهان خواهم پرداخت.
سازمان ملل روز ۲۱ مارس را به نام روز جهانی نوروز، روزی برای شادباش آغاز بهار و نمادی از ارتباط میان انسان و طبیعت نام‌گذاری کرده است. نوروز که در کشورهای جهان به گونه‌های مختلف برگزار می‌شود، روزی است که از منظر نجومی، اعتدال بهاری روی می‌دهد و توازن شب و روز برقرار می‌شود.
در حالی که جهان برای شکست کووید-۱۹ متحد شده است، نوروز در هماهنگی با طبیعت، به عنوان رویدادی الهام بخش برای بازیابی و بازسازی پایدارتر جهان عمل خواهد کرد.
بخشی از پیام آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، به مناسبت نوروز ۱۴۰۰
از مقدمه که بگذریم، حالا وقت پرداختن به مقاله‌ی نشنال جئوگرافیک است:
مردم جهان چگونه نوروز را جشن می‌گیرند؟
همه ساله در ماه مارس، ۳۰۰ میلیون نفر از مردم سراسر جهان مجموعه جشن‌هایی را برگزار می‌کنند که شامل پریدن از روی آتش، اجرای شعر و موسیقی سنتی، تمیز کردن جای جای خانه (خانه تکانی) و پذیرایی با خوراکی‌های سنتی و خانگی است. نوروز که اغلب به عنوان سال نو پارسی شناخته می‌شود، بزرگداشتی برای آغاز بهار است و نمادی از غلبه بر اندوه و تاریکی است. نوروز نه تنها در ایران، بلکه در کشورهای دیگری نظیر آذربایجان، افعانستان و کشورهای آسیای میانه و نیز در سایر کشورهای سراسر جهان گرامی داشته می‌شود.
نوروز در فارسی به معنی «روز نو»، نخستین روز تقویم ایران و همزمان با اعتدال بهاری (عموماً ۲۰ یا ۲۱ مارس) است. اگرچه نوروز تعطیلاتی سالیانه است اما در آیین زرتشت، یکی از قدیمی‌ترین ادیان جهان با بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت و کهن‌تر از اسلام و مسحیت، ریشه دارد. با پیروزی مسلمانان بر ایرانیان در قرن هفتم میلادی، پیروان زرتشت کم کم کاهش یافت اما مفاهیم بنیادی آن، مثل احترام عمیق به چهار عنصر حیاتی، هنوز هم پا بر جا مانده است و همین جشن جهانی نوروز را هم میلیون‌ها نفر در کشورهای مختلف در سراسر جهان که اکثراً مسلمان هستند، برگزار می‌کنند.
با اینکه بنیان‌های نوروز در کشورهای مختلف یکسان است، اما هر کشور سنت‌های نوروزی خاص خودش را دارد و حتی به گونه‌ی خاص خودش نام نوروز را تلفظ می‌کند. در سال ۲۰۱۶ میلادی، نوروز به فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو افزوده شد. جشنی بزرگ که به شکلی شگفت انگیز سه هزاره در برابر تغییرات مذهبی و سیاسی مقاومت کرده و همچنان یکی از جشن‌های بزرگ در سراسر جهان است.
در بخش‌های بعدی مجموعه «مردم کشورهای جهان چگونه نوروز را جشن می‌گیرند؟» به ترتیب رسومات نوروز در کشورهای ایران، آذربایجان، افغانستان، آسیای میانه، کردها و سایر نقاط جهان را معرفی خواهیم کرد.
در نوروز امسال با من همراه باشید…
