آنتولوژی (به انگلیسی: Anthology و به فرانسوی: Anthologie) به مجموعه‌ای از آثار هنری گفته می‌شود که توسط یک نفر گردآوری شده‌اند. آنتولوژی می‌تواند گلچینی از اشعار، داستان‌ها، نمایش‌نامه‌ها و موسیقی‌ها باشد که توسط یک نفر جمع‌آوری شده است. این واژه که تحت عنوان گلچین ادبی به فارسی برگردان شده است، در واقع بیانگر مجموعه‌ای منتخب از نظم و نثر است.

کلمه‌ی آنتولوژی در قرن ۱۷ میلادی وارد ادبیات جهان شده است و ریشه‌ای یونانی دارد (ἀνθολογία به مفهوم مجموعه‌ای از شکوفه‌ها). این لغت اولین بار برای ارجاع به آثار گارلند، آنتولوژیست و شاعر برجسته‌ی قرن یکم پیش از میلاد به کار برده شده است. آثار بر جای مانده از گارلند را می‌توان پایه‌گذار این ژانر ادبی در نظر گرفت.

مجموعه‌ی آنتولوژی (به انگلیسی: Anthology series) مفهومی مشابه است که عموماً در هنرهای نمایشی نظیر فیلم و سریال مورد استفاده قرار می‌گیرد. مجموعه‌ی آنتولوژی به مجموعه‌ای از فیلم‌ها، سریال‌ها، برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی، و نیز بازی‌های رایانه گفته می‌شود که در هر قسمت (یا فصل) از آن، مجموعه‌ای متفاوت از بازیگران، داستانی متفاوت و منفک از قسمت‌های پیشین و پسین را روایت می‌کنند. سریال‌های تلویزیونی کارآگاه واقعی، فارگو، آینه‌ی سیاه و داستان ترسناک امریکایی برخی از مشهورترین سریال‌های این ژانر نمایشی هستند.

تفاوت اصلی آنتولوژی در هنرهای ادبی و نمایشی

اگرچه مفهوم آنتولوژی در هنرهای ادبی و هنرهای نمایشی دارای یک بار معنایی است و مشابهت بسیار زیادی دارد، اما اگر بخواهیم به یک تفاوت عمده و تعیین کننده در این مفهوم بپردازیم، تفاوت در نوع گردآوری مجموعه است. در هنرهای ادبی، آنتولوژی اشاره به مجموعه‌ای دارد که توسط یک نفر از آثار سایر هنرمندان انتخاب شده ، این در حالی است که در هنرهای نمایشی، مجموعه‌ی آنتولوژی برای مجموعه آثاری به کار می‌رود که توسط یک یا چند گروه، تحت یک عنوان اما با داستان‌ها و بازیگرانی متفاوت ساخته شده‌اند.

در ادبیات فرد گلچین کننده، تولید کننده‌ی کل محتوا نیست، هرچند ممکن است بخشی از محتوا را همان فرد تولید کرده باشد، اما در سوی مقابل، در هنرهای نمایشی، محتوای بصری تولید و نه گردآوری می‌شود.