پس از اینکه فناوری عکاسی آنقدر پیشرفته شد که تقریباً هیچ کجای کره زمین از نگاه دوربینهای عکاسی پنهان نبود، نوبت به عکاسی در فضا رسید. در دوازدهمین بخش از مجموعه مروری بر تاریخ عکاسی، ابتدا نگاهی خواهیم داشت به ثبت نخستین عکس از فضا و سپس تلاش انسان برای ثبت تصویر کره زمین از فضا را مرور خواهیم کرد.
اگرچه شوروی سابق اولین کشوری بود که ماهواره در مدار زمین قرار داد، اما این امریکاییها بودند که نخستین عکس از فضا (تصویر بالا) را ثبت کردند. ۲۴ اکتبر ۱۹۴۶ میلادی، نظامیان و پژوهشگران پایگاه موشکی وایت سند در ایالت نیومکزیکو امریکا، موشکی موسوم به V-2 را به قضا پرتاب کردند، این موشک مجهز به دوربین عکاسی ۳۵ میلیمیتری بود که اولین عکس تاریخ از فضا را به ثبت رساند.
سال ۱۹۶۶ میلادی یکی از سالهای موفق برای پژوهشگران فضایی بود. در این سال ماهواره لونار اوربیتر ۱ برای اولین بار از مدار ماه، تصویر کره زمین را ثبت کرد. همچنین در ادامهی تلاشها برای ثبت تصاویر بهتر و کاملتر از کره زمین، در سال ۱۹۶۶ پژوهشگران موفق شدند نخستین عکس کامل از کره زمین را به ثبت برساند. در این سال ماهواره مولنیا شوروی سابق و ATS-1 اداره ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) امریکا مدعی ثبت نخستین عکس کامل از کره زمین شدند. گرچه مشخص نیست که عکس کدام ماهواره زودتر ثبت شده است، اما سال ۱۹۶۶ هم یکی دیگر از نقاط عطف تاریخ عکاسی است.
یک سال بعد، یعنی ۱۹۶۷ میلادی، ماهوارههای DODGE و ATS-1 امریکا موفق به ثبت نخستین عکس رنگی کامل از کره زمین شدند، تا ماجراجویی بشر در فضا وارد فاز تازهای شود.
نخستین عکس از فضا به دست انسان
یا آغاز مأموریت آپولو ۸ در سال ۱۹۶۸، بشر به یکی دیگر از آرزوهای خود دست یافت و ویلیام آندرس، نخستین عکس فضایی از زمین، به دست انسان را به ثبت رساند. همچنین عکس مشهور «طلوع زمین» که از سطح کره ماه به ثبت رسیده نیز یکی دیگر از دستاوردهای پروژه آپولو ۸ بود. عکاس طلوع زمین هم ویلیام آندرس است که با دوربین عکاسی Hasselblad 500EL این عکس تاریخی را گرفته است.
چندین سال بعد اما فضانوردان مأموریت آپولو ۱۷ عکسی از سیاره زمین را به ثبت رساندند که بدون شک میتوان آن را مشهورترین عکس فضایی از کره زمین دانست. «تیلهی آبی» نام عکسی است که تقریباً همهی ما آن را در کتابهای درسی، برنامههای عملی، مستندهای فضایی و رسانهها دیدهایم. تصویری کامل از کره زمین که در آن قارهی آفریقا، شبه جزیره عربستان، اقیانوس هند، بخشی از جنوب ایران، خلیج فارس و دریای عمان قابل مشاهده است. ثبت تصاویر مشابه در سالهای بعد هم ادامه یافت و نسخههای جدیدی از تیله آبی در سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۴ و ۲۰۱۲ توسط ناسا به ثبت رسیده است.
در سال ۲۰۱۴ میلادی، مریخ نورد کنجکاوی ناسا نخستین عکس از زمین و ماه را از سطح مریخ به ثبت رساند. عکسی که در آن زمین و ماه تنها نقاطی نورانی هستند که به سختی در شبهای مریخ در آسمان پدیدار میشوند.