جان کیتس (John Keats) یکی از شاعران برجسته و پرآوازهی دوران رمانتیسم اروپاست. این شاعر انگلیسی، یکی از چهرههای شاخص این دوران بود و هرچند آثارش در زمان حیاتش چندان مورد توجه واقع نشد، اما در سالهای بعد منتقدان بسیاری به آنها پرداختند و شعرای بسیاری متأثر از آثار او بودند.
دوران حیات جان کیتس بسیار کوتاه بود، او که در سال ۱۷۹۵ میلادی دیده به جهان گشود، تنها ۲۵ سال فرصت زندگی یافت و در سال ۱۸۲۱ دیده از جهان فرو بست. اشعار جان کیتس تنها چهار سال به چاپ رسیدند و او از ۲۱ سالی اشعارش را منتشر کرد. آخرین خواسته جان کیتس پیش از مرگ این بود که او را گورستان پروتستان رم دفن کنند و بر سنگ قبرش تنها یک عبارت بنویسند:
اینجا کسی آرمیده است که نامش بر آب نوشته شده است.
در ادامه، ترجمهای آزاد همراه با دخل و تصرف از شعر «خواب و شاعری»، یکی از آثار مشهور جان کیتس را مشاهده میکنید. شعری که کیتس در سال ۱۸۱۶ در شهر رم سروده است.
چه چیز ملایمتر از نسیم تابستانی است؟
چه چیز آرامش بخشتر از مگسمرغی زیباست؟
که یک آن در گلی باز باقی است
و سرزنده از باغی به باغی دیگر میزند بال
چه چیز آسودهتر از وزش شمیم مُشک-رز
در جزیرهای سبز، به دور از آگاهی همهی انسانهاست؟
سالمتر از زمینی پر برگ؟
اسرارآمیزتر از لانهی بلبل؟
ساکتتر از چهرهی کردلیا*؟
سرشارتر از بینش یک عشق بلند مرتبه؟
چه چیز، اما خواب به تو؟ نزدیکتر از چشمان ماست!
زمزمهی آرام لطیف لالایی!
نوری نگونسار اطراف متکایی شاد!
تاجی از جوانههای خشخاش، و بیدی گریان!
گرفتاری خاموش زیبایی گیسوانی!
شادترین شنونده! آنگاه که صبح تبریک میگوید
تو را برای زندگی بخشیدن به همه چشمهای شاد
نگاهی بسیار نورانی در طلوع خورشیدی جدید
*کردیلا (Cordelia): دختر شاه لیر و همسر پادشاه فرانسه در نمایشنامه شاه لیر، اثری از ویلیام شکسپیر.
WHAT is more gentle than a wind in summer?
What is more soothing than the pretty hummer
That stays one moment in an open flower,
And buzzes cheerily from bower to bower?
What is more tranquil than a musk-rose blowing
In a green island, far from all men’s knowing?
More healthful than the leafiness of dales?
More secret than a nest of nightingales?
More serene than Cordelia’s countenance?
More full of visions than a high romance?
What, but thee Sleep? Soft closer of our eyes!
Low murmurer of tender lullabies!
Light hoverer around our happy pillows!
Wreather of poppy buds, and weeping willows!
Silent entangler of a beauty’s tresses!
Most happy listener! when the morning blesses
Thee for enlivening all the cheerful eyes
That glance so brightly at the new sun-rise