یک پژوهشگر با بررسی بیش از هفت میلیون مقاله علمی و پژوهشی منتشر شده در ناشران مختلف، به این نتیجه رسیده که بیش از یک چهارم این مقالات به خوبی بایگانی و نگهداری نمیشوند. نتایج حاصل از این پژوهش که در مجله کتابداری و ارتباطات علمی (Journal of Librarianship and Scholarly Communication) به چاپ رسیده نشان میدهند که ظرفیت سامانههای نگهداری آنلاین مقالات در برابر رشد فزایندهی تولیدات علمی با چالشهایی مواجه شده و نتوانسته به موازات آن افزایش پیدا کند.
مارتین ایو، پژوهشگر حوزه نوشتارهای علمی، فناوری و نشر، و محقق این پژوهش معتفد است که: «همهی آگاهی و شناخت ما از علم و پژوهش مبتنی بر زنجیرهی ارجاعدهی است، اگر نتوانی صحت گفتهی پژوهشگران در نوشتارهای دیگر را ثابت کنیم، باید کورکورانه به آنچه در دسترس هست اعتماد کنی، بدون اینکه بتوانی منبع آن رو به چشم مشاهده کنی.»
۲۸ درصد مقاله های علمی در دسترس نیستند!
مارتین ایو، که از اعضای بخش تحقیق و توسعه موسسه کراسرف (Crossref) نیز هست، با بررسی ۷,۴۳۸,۰۳۷ سند علمی و پژوهشی منتشر شده توسط ناشران، موزهها و سایر سازمانهای علمی که دارای شناساگر اشیاء دیجیتال (DOI) هستند، به این نتیجه رسیده است که بیش از یک چهارم آنها (۲۸ درصد) در هیچ یک از آرشیوهای علمی بزرگ دنیا قابل دسترسی نیستند. بررسیهای او نشان میدهد که ۵۸ درصد مقالات مورد بررسی در این پژوهش در آرشیوها بزرگ منابع علمی موجود بودهاند و ۱۴ درصد باقی مانده نیز مربوط به مقالات بسیار جدید بوده که داری DOI هستند اما هنوز در وبسایتهای ناشران در دسترس عموم قرار نگرفتهاند.
مارتین ایو بر این باور است که به نگهداری بلند مدت مقالات و یافتههای علمی در این سالها توجه کمتری شده است: «توجه اکثر افراد معطوف به دستاوردی است که ازبلافاصله پس از نشر یک مقاله برای آنها به دست میآید اما آنچه باید بیش از پیش به آن توجه شود، شیوهی نگهداری بلند مدت مقالات علمی و پژوهشی است. ۱۰۰ سال پس از مرگ ما، آیا کسی میتواند به آنچه که روی آن کار کردهایم دسترسی داشته باشد؟»
منبع: نیچر
یادمه برای تهیه پروپوزال با حجم زیاد و بزرگی مقاله مواجه شدم که خوندنشون خالی از لطف نبود و دقیقا فکر کردم افسوس به روزی که اینهمه تلاش از بین بره…
واقعاً سخته سالها تلاشی که یه نفر یا یه گروه از پژوهشگرا کردن، اینطوری در خطر از دست رفتن باشه. اونم توی عصری که همه امیدوارن هیچ پژوهشی از دست نره…
البته در حال حاضر روزانه هزاران مقاله جدید منتشر میشه و خیلیها با پیشرفت سریع علم، بعد از یک یا چند سال فاقد اعتبار میشن. 🙂 اما در هر صورت نگهداری از مقالات بسیار مهمه، چرا که همین مقالاتِ گذشته هستن که زیرساختی شدن برای پیشرفت علم و انتشار مقالات معتبرتر و پربارتر در حال و آینده.
کاملا درسته، مقالات گذشته در واقع توعی از تجربیات بشری هستن که نگهداری از اونا می تونه به انتقال تجربه هم کمک کنه.