سازمان هواشناسی انگلیسی Met Office، که در زمینهی پیشبینی آب و هوا و پژوهشهای مرتبط با تغییرات اقلیمی فعالیت میکند، ویدئویی زیبا و چشمنواز از رخداد ابر پرچمی بر فراز صخره جبلالطارق را در صفحهی توییترش منتشر کرده که مشاهدهی آن برای خودِ من آنقدر جذاب بود که تصمیم گرفتم آن را در ایپیبلاگ به اشتراک بگذارم. البته دیدن ابر پرچمی و آشنایی با این پدیده، سبب شد با بادهای مدیترانهای هم کمی آشنا شوم و اطلاعاتی دربارهی آنها به دست آورم.
بدون شک سواحل دریای مدیترانه با تنوع زیستی بالایی که دارند، نه تنها یکی از جذابترین و چشمنوازترین مناطق کرهی زمین هستند، بلکه محلی برای مشاهدهی انواع رویدادهای طبیعی نیز هستند. یکی از این رویدادهای طبیعی مرسوم در این منطقه، وزش بادهایی است که با نام بادهای مدیترانهای شناخته میشوند.
بادهای مدیترانهای شرقی و تشکیل ابر پرچمی
بادهای مدیترانهای در هشت جهت اصلی (از شمال و شمال غربی تا جنوب و جنوب شرقی) بر روی این دریا میوزند. قدمت، تکرر و اثرگذاری این بادها به قدری بوده که همانند بادهای ۱۲۰ روزه در سیستان و یا باد سام در کرمانشاه، تمامی هشت جهت آن نامگذاری شدهاند. بادهای شمالی Tramontane، باد شمال غربی Mistral، باد شمال شرقی Gregale، باد غربی Ponente، باد شرقی Levante، باد جنوب غربی Libeccio، باد جنوبی Ostro و باد جنوب شرقی Sirocco نام دارند. وزش باد مدیترانهای، هر از گاهی موجب ایجاد پدیدهای طبیعی به نام ابر پرچمی (banner cloud) میشود که نمایی خیرهکننده را بر بالای صخرهها و کوهها پدید میآورد.
یکی از مشهورترین بادهای مدیترانهای، باد شرقی (Levante) است که با نام باد شام یا خاورباد نیز شناخته میشود. وزش این باد در منطقهی جبلالطارق گاهاً موجب رویداد پدیدهی ابر پرچمی میشود. همانطور که در ویدئوی بالا نیز میبینید، مشاهدهی این رخداد، یکی از جاذبههای طبیعی این منطقه است که نظر هر بینندهای را به خود جلب میکند.
اشاره به این نکته هم خالی از لطف نیست که اگرچه مشاهدهی ابر پرچمی بر بلندای صخرهی جبلالطارق پدیدهای کم تکرار است، اما پیش از این افراد مختلف تصاویر زیبایی از این رویداد را به ثبت رسانده است. به عنوان مثال، عکاسی با نام کاربردی Mac Dor در وبسایت فلیکر، سال ۲۰۱۰ تصویر خیرهکنندهی دیگری از این پدیده را منتشر کرده که در زیر میبینید: